KESTANE YETİŞTİRİCİLİĞİ

Dünyada en kaliteli kestane

çeşitlerinin ait olduğu Castanea Sativa

(Avrupa kestaneleri) türünün anavatanı

Anadolu’dur. Ülkemizde ortalama yılda 80-

90 bin ton kestane üretilmekte ve 5-10 bin

tonu ihraç edilerek önemli döviz girdisi

sağlanmaktadır. Seleksiyon ,aşı ve terbiye

sistemleri ile kültüre alınabilen kestaneler

bu yolla hem kısmen bodurlaştırılmakta ve

erken yıllarda meyveye yatırılarak meyve

verimi ve kalitesi artırılmıştır. Meyveleri

önemli gelir kaynağı olduğu gibi ağaçları da

mobilya sanayinde kıymetli keresteler

oluşturmaktadır. Ayrıca Karadeniz bölgesi

gibi bol yağışlı ve meyilli dolayısıyla

erozyona müsait arazilerde kazık kök

yapması nedeniyle kestane bahçeleri

kurarak hem ülke ekonomisine katkı

sağlayacak hem de erozyonla oluşacak

toprak kayıplar da engellenmiş olacaktır.

EKOLOJİK İSTEKLERİ

SICAKLIK

Kestanenin meyvelerini olgunlaştırabilmesi

için çiçek açımından hasat gününe

kadar günlük sıcaklık toplamının 2000 -

2300 saat olması gerekmektedir. Kestane

kış düşük sıcaklıklarında -30 dereceye

kadar dayanabilmektedir.Ancak İlkbahar

geç ve Sonbahar ilk donlara karşı

hassastır. Kestane yazın yüksek

sıcaklıklardan ziyade,kuraklıktan

etkilenirler. Kış soğuklama ihtiyaçları orta

düzeydedir.

YAĞIŞ

Kestaneler yıllık yağış toplamı 600-

1600 mm ve mevsimsel dağılımı düzenli

olan yerlerde sulama yapılmadan

yetiştiriciliği yapılabilir. Bu nedenle

yağışların düzenli olması kestaneler için

önemlidir. Çiçeklenme dönemi aşırı yağan

yağışlar meyve tutumunu olumsuz etkiler.

Ayrıca böyle mevsimlerde Septoria

Castanicola mantarı gelişerek yaprakların

dökülmesine yol acar.

TOPRAK

Kestane kazık köklü bir bitkidir.

Bahçe kurulması düşünülen yerin

toprağının gevşek yapılı ve derin olması

gerekmektedir. Potasyumca zengin

topraklar tercih edilmelidir. Toprak

PH’sının 5-6,3 civarında olması istenir.Ağır

killi su geçirgenliği az olan topraklarda iyi

gelişme göstermez;böyle topraklarda

mürekkep hastalığına yakalanma kolaylaşır.

KESTANENİN ÇOĞALTILMASI

Kestanelerde çoğaltma daldırma,

çeliklerle köklendirme yöntemleri

kullanılsa da en çok uygulanan yöntem

aşılamadır. Kestanelerde en uygun aşı

sürgün göz aşısı olup en uygun zaman ise

haziran ayıdır.Kalem aşıları da bu ayda

yapılması aşı tutma başarısını

artırmaktadır. Kullanılacak aşı materyali

kış dinlenme döneminde alınmalıdır.

BAHÇE KURMA

Bahçe yeri seçiminde iki noktaya

dikkat edilmelidir.Bunlar toprak ve yer

secimidir. Toprak geçirgen, derin ve

havalanır olması gerekir. Ağır killi taban

suyu olan taban arazilerde kestane

yetiştiriciliği için uygun değildir. Soğuğun

toplandığı çukur vadiler kestane

yetiştiriciliği için tehlike arz etmektedir

Denizden en az 400 m yüksekliklerde

bahçeler kurulmalıdır. Dikim mesafeleri

yeni bahçe tesis ederken 7X7, 8X8 m

tercih edilebilir.

Dikim yapılacak bahçeler önceden

derin sürüm yapılır ve dekara 3-5 ton

olacak şekilde yanmış ahır gübresi verilir,

ve fidan dikilecek yerler önceden

işaretlenir. Fidan çukurları dikimden 10-15

önceden açılır .Dikimi yapılacak fidanların

kök ve taç tuvaleti yapılır.Fidan çukurları

2-3 kürek yanmış ahır gübresi ve 150 -

200 g kompoze gübre üst kısım torakla

karıştırılarak çukura konur ve dikim

yapılır. Dikimi yapılan fidanlara can suyu

verilir ve hereğe bağlanır.

KÜLTÜREL İŞLEMLER

Dikimi yapılan fidanlara ilk yıllardan

itibaren bakım ve budaması iyi yapılırsa

verim cağına geldiğinde ağacın kök ve taç

dengesi sağlanmış olur böylece tam verim

cağında alınması gereken ürün alınmış olur.

Kestanelere verilecek en uygun terbiye

şekli Modifiye lider (doruk dallı) terbiye

sistemidir. Doruk dal, belli bir yüksekliğe

ulaşınca büyümeyi kontrol amacıyla

kesilebilir.

Terbiye şekli verilmiş verim

cağındaki ağaçlarda ise gerekli yerlerde

dal seyreltmesi yapılmalıdır.Yıllık

sürgünlerde kesinlikle kısaltma

yapılmaz.Çünkü meyve tomurcukları

sürgünlerin ucunda oluşur.

Yaşlanmış ve verimden düşmüş

ağaçlarda ise ana dallar kuvvetli budanarak

yani kabaklama yapmak suretiyle yeni

sürgün oluşumu teşvik edilerek

gençleştirme yapılarak verim elde etmek

mümkün olur.

Önemli Kestane Çeşitleri : Kestane

yetiştiriciliğin de seçilecek çeşitlerde

birbirini dölleyen verimli,meyvesi iri,meyve

iç zarının tohuma yapışıklılık durumu, kolay

hasat edilebilmesi ve hamur yapımına

uygun olması gibi özellikler dikkate

alınarak çeşit secimi yapılır. Bu amaçla

yetiştirilen önemli kestane çeşitleri;

1-Erkenci çeşitler :

a)-Kara Mehmet (62304)

b)-Hacıibiş (62305)

c)-Firdola(62309)

2- Hamur yapımına uygun çeşitler:

a)-Mahmutmolla (51112)

b)-Hacıömer (52214)

3- İri çeşitler

a)-Sarı aşlama (51111)

b)-Osmanoğlu (51101)

c)-Ayı tabanı (52112)