AHUDUDU YETİŞTİRİCİLİĞİ
Meyve özellikleri yönünden üzümsü
meyveler grubunda yer alan
ahududular.Dünyada ılıman iklim
bölgelerinde, subtropik iklim ve kutup
İklim sınırlarına kadar yayılma alanı
nedeniyle geniş yetişme alanına sahiptir.
Ülkemiz ahududu anavatanı sınırları
içerisindedir. Ahududular kuzey
Anadolu’nun 1000 m’ nin üzerinde hava
oransal neminin sağlandığı yerlerde yoğun
olarak yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Dikim Mesafesi : 1,5-2,5X06-1 m
Dekara Fidan sayısı : 300-1100 adet
Dekara verim : 0,8-2 ton
Ürüne başlama yaşı : 2.yıl
Ömrü : Uzun
Soğuklama isteği : 800-1700 saat
PH : 6-7
İKLİM
Karadeniz bölgesi üzümsü
meyvelerin doğal yetişme alanlarından
biridir. Dolayısıyla ahududular bu bölge
ekolojisine uygun üzümsü meyvelerden
biridir. Kış aylarında (-20,-25 ) dereceye
kadar dayanır. Soğuklama ihtiyacı 7
derecenin altında 800-1700 saattir. Genel
olarak kışları ılık geçen, yazları çok sıcak
ve kurak gecen yerlerde Ahududu
yetiştirilemez. Yeterli güneşlenme iyi
sürgün gelişimi meyve kalitesi ve verimlilik
sağlar. Çiçeklenme ve meyve dönemi
sürekli yağışlar döllenme ve meyve
tutumunu azaltır. Meyvelerin dayanıklılığı
azalır.
TOPRAK
Ahududulara en uygun toprak ;
organik maddece zengin, derin, geçirgen
hafif veya orta bünyeli su tutma
kapasitesi yüksek topraklarda başarılı
şekilde yetiştiricilik yapılır. Drenajı
sağlanmış ağır bünyeli topraklara da uyum
sağlar. Toprak hafif asit veya nötr PH 6-7
fazla kireçli ve tuzlu topraklara uygun
değildir. Toprak derinliği en az 1 m
olmalıdır. Hafif eğimli yerler uygundur.
Çok eğimli yerlerde teraslama tapılarak
yetiştiricilik yapılması daha uygun
olacaktır.
BAHÇE KURMA
Ahududu fidanları geç sonbahardan
(Kasım – Aralık) başlayarak iklim şartlarına
bağlı olarak Erken İlkbahar (Mart-Nisan)
aylarına kadar yapılabilir.
Dikimi yapılacak fidanların kök
tuvaleti yapılır, yaralı ve çok uzun kökler
kesilir. Dikimi yapılacak bahçelerde fidan
çukurları önceden işaretlenir ve 40-50 cm
genişlik ve derinlik de açılır. Önceden
hazırlanmış toprak gübre karışımı harç ile
doldurulmuş çukurdan 20-30 cm boşaltılır.
Çukur tabanı ayakla bastırılarak fidan
buraya dikilir. Fidan dikimi fidan kök
boğazı tamamen toprak içinde kalacak
şekilde ayarlanır. Dikimden sonra can suyu
verilir. Fidanın tepesi 20-30 cm den
kesilir.
GÜBRELEME
Ahududular organik maddeye fazla
ihtiyaç duyarlar. Dikim sırasında dekara 3-
4 ton yanmış ahır gübresi yada eşdeğer
yeşil gübre verilir. Çiftlik gübresi 2-4
yılda bir ilave yapılır.Toprak nemini
muhafaza etme acısından yılın her
döneminde verilebilir. En uygun zaman
bitkilerin dinlenme dönemine girdiği kış
aylarıdır. Ahır gübresi bitki kök bölgesine
serilerek toprağa hafifçe karıştırılır.
Yaprak ve toprak analizlerine göre
kimyasal gübreler önerilir.
Genel olarak; 4-10 kg saf azot Mart
ayların ve meyve gelişimi sırasında; 5-7 kg
saf fosfor ve 8-12 kg saf potasyum
Sonbahar ve Kış aylarında verilir. Ayrıca
yeşil gübre olarak tek yıllık baklagiller
kullanılabilir.
Bitkilere fazla azot verilmesi
meyvelerin yumuşamasına ve pazar
değerinin azalmasına neden olur.
SULAMA
Sulama aralığı toprak tipine ve
bölgeye göre değişir. Ağır ve humuslu
topraklarda daha seyrek, kumlu
topraklarda daha sık sulama yapılır.
Çiçeklenme dönemi ve meyve
tutumunda kesinlikle yağmurlama sulama
yapılmamalıdır. Sulama toprak nemini
sağlayacak şekilde yapılmalıdır.
BUDAMA VE TERBİYE SİSTEMLERİ
Budama ; 1-Şekil Budaması
2-Ürün Budaması
3-Gençleştirme olmak üzere
yapılır.
Genel olarak ;
1- Destekli Ocak sistemi,
2- Desteksiz Ocak Sistemi,
3- Destekli Çit Sistemi
4- Desteksiz Çit Sistemi,
Ahududularda budama üç safhada yapılır.
1- Yazın Tepe Alma: Siyah
ahududularda uygulanır. Fakat kırmızı
ahududularda asla tepe vurma işlemi
yapılmaz.
2- Meyve Veren Dalların
Kesilmesi: Ahududularda dallar birinci yıl
olgunlaşır, ikinci yıl meyve verdikten sonra
kesilirler. Bu işlem hemen hasattan sonra
yapılacağı gibi, dinlenme döneminde
yapılabilir.
3- Kış Budaması : Budama meyve
sayısını azaltır. Fakat kaliteli meyve
miktarını artırır.
Dallar;
Birinci yıl 10-15 cm’den
İkinci yıl 20-30 cm’den
kesilir.
Her kümede verimli topraklarda 9-
10, fakir topraklarda 4-5 dal bırakılır.
Kırmızı ahududularda budama
piçlerin ayıklanması ve dalların kesilmesinden
ibarettir. Her kümede 5-10 dal
bırakılır.
HASAT VE MUHAFAZA
Üzümsü meyveler hasadı dikkatli
zamanında yapılmalıdır. Ahududularda
hasat meyve saptan kolayca ayrılmaya
başladıktan sonra yapılır. Haftada 2-3 kez
bazen havalar sıcak giderse daha sık
yapılır.
Hasadın en uygun zamanı sabah
erken saatlerinden başlanır, öğlene
bitirilir.
Taze pazarlanacak meyveler 250 ve
500 gramlık kutulara toplanır ve kaplar
kasalara dizilerek hemen pazara sunulur.
Ahududu meyveleri soğuk hava
depolarında %85-90 nem ve – 0,5 -00C
sıcaklıkta 5-7 gün muhafaza edilir.
Ahududu meyveleri taze olarak
tüketildiği gibi, meyve salatası, pasta
endüstrisinde kurutularak meyve çayı,
meyve suyu, konsantre ve likör yapımı,
reçel, marmelat, jöle ve şekerleme
endüstrisi, meyve tozu, meyve esansı,
dondurma ve meyveli yoğurt yapımında
geniş bir kullanım alanına sahiptir.
