ELMA YETİŞTİRİCİLİĞİ

İKLİM İSTEĞİ

Yeni kurulacak bir elma bahçesinin

yakın civarında yıllardan beri başarı ile

yetiştiricilik yapılıyorsa iklim yönünden bir

risk yoktur. Bunun aksi ise yetiştiricilik

yönünden bir ihtardır.

Elma tipik bir serin iklim bitkisidir.

Kış aylarında -30 0C‘ ye kadar dayanabilen

bir gövdesi ve -20 0C’ ye kadar dayanabilen

ince dal yapısına sahiptir. Ticari amaçlı

yetiştiricilikte en önemli amaç her yıl

düzenli ürün almaktır. Yetiştiriciliği tehdit

eden en önemli faktör ilkbaharın

donlarıdır.

İlkbahar donlarının olduğu yerlerde

ticari bahçe kurulması tavsiye edilmez.

İlkbahar donlarının etkili olduğu alanlar,

etrafına göre çukur ve rüzgar sirkülasyonunu

olmadığı veya yetersiz olduğu

alanlardır. Bu nedenle; vadi tabanları, düz

fakat etrafına göre çukurda kalan alanlar,

etrafının sık ve yüksek ağaçlarla çevrili

olduğu, rüzgar sirkülasyonuna imkan

vermeyen alanlar risklidir.

Elma, ağaçları yapraklarını döktüğü

Kasım ayından itibaren kış dinlenmesine

girerler.

Elma kış dinlenmesine en fazla

ihtiyaç duyan meyve türüdür. Üşüme isteği

yaklaşık 1200 - 1300 saattir. Soğuklama

yetersiz olursa çiçeklerin bir kısmı ölür.

Diğerlerinin açılması geç yada düzensiz

olur. Bu da döllenme yetersizliğine ve

çiçek dökümlerine sebep olur.

Yüksek yaz sıcaklıklarından

hoşlanmayan elma ağaçlarında sıcaklığın

normalin üstüne çıkması ile gelişme

yavaşlar yada durur.

TOPRAK İSTEĞİ

Elma genellikle bir çok tipinde

yetiştirilebilir. Ancak, elma yetiştiriciliği

için en uygun topraklar; PH’ sı 6.0-6.5 ve

içerisinde normal kireci ve yeteri kadar

humus ve nemi bulunan, tınlı, tınlı-kumlu

geçirgen ve drene edilmiş topraklardır.

SEYRELTME

Bakımlı bir meyve bahçesinde hava

şartları da iyi gittiği zaman meyve yükü

fazla olur. Çiçek ve meyve seyreltmesi

dışında budama ile çiçek gözlerinin bir

kısmı atıldığı için dolaylı bir meyve

seyreltmesi yöntemidir. Meyve seyreltme;

meyve iriliği, meyve rengi ve kalitesine

etki yapar. Elle seyreltmede her huzmede

bulunan 5 çiçeğin ortada bulunan kral

meyve dışındakilerin tümü kopartılır.

Ancak çok kuvvetli vejetatif gelişme

gösteren Starking Delicious, Golden

Delicious Mutsu gibi elmalarda , huzmede

bir yerine iki meyve bırakılabilir. Ancak

Starkrimson delicious ve Starkspur

Golden Delicious gibi yarı bodur çeşitlerde

bir huzmede birden çok meyve bırakılmaz.

DİKİM PLANLAMASI VE UYGULAMA

İklim ve toprak şartlarının irdelenmesinden

sonra, belirlenen alanda elma

bahçesi kurulmasına karar verilirse

uygulamaya geçmeden önce kağıt üzerinde

planlama yapılır. Planlama kapsamında;

1- Dikim yapılacak arazinin krokisi ve bu

kroki içinde su kaynağının yeri

2- Su kaynağının yerine ve pozisyonuna

göre arazinin genel meyil şekli ve

düzeyi, tesviye gereği tesviye alanları

ve noktaları.

3- Su kaynağının yerine ve arazinin

konumuna göre uygun sulama

istikametlerine uygun dikim

istikametleri,

4- Dikim istikametlerine uygun dikim

şekilleri (kare, dikdörtgen, satranç

kontur, üçgen )

5- Dikilecek kültür çeşidine, anaç

karakterine göre verilecek aralık ve

mesafelerin tespiti ve ana çeşitler ile

dölleyici çeşitlerin dağılım yerleri bu

plan içinde gösterilmeli ve

işaretlenmelidir.

6- Yabani anaç üzerine aşılı klasik

çeşitlerde dikim mesafesi ; 7X 7, 8X8

m dir.

7- Çöğür anacına aşılı Yarı Bodur

Çeşitlerde (Spur tiplerde) ; toprağın

kuvvetine göre 6 X 3, 5 X 3, 4 X 3 m2

dir.

8- Çok bodur vejetatif anaç olan M-9

anacı üzerine aşılı standart çeşitlerde

dikim mesafesi ; 1.5 X 3 2 X 3 m’ dir.

9- Yarı bodur vejatatif anaç MM 106

üzerine standart çeşitler aşılanınca 4

X 5 veya 4 X 6 m’dir.

10- MM 106 üzerine spur çeşitler

aşılanınca dikim mesafesi 2 X 4 m’ dir.

DİKİM

Fidan dikiminde birkaç hafta önce

fidan dikim çukurları 60 cm derinlik ve 60

cm genişlikte açılmalı, çukurdan çıkan alt

ve üst toprak çukur kenarına ayrı ayrı

yığılmalıdır. Üstten çıkan toprak 1/2

oranında yanmış ahır gübresi ile

karıştırılarak, çukurun yarısına kadar

doldurulur. Geri kalan kısım 5-6 kürek iyi

yanmış hayvan gübresi ile karıştırılarak

fidan dikim zamanına kadar muhafaza

edilir.

Fidanın dikiminden önce saçak traşı

yapılmalıdır. Kök budamasında yara almış

saçakların sağlam noktasından kesilmesi

aşırı uzamış kök ve saçakların dikim

çukuruna rahat oturacak şekilde

kısaltılmalıdır. Dikim derinliği için en

önemli ölçü, fidan aşı noktasının üst toprak

yüzeyinden 4 parmak kadar yukarıda

olması gerekir. Bu ölçülere göre , çukurun

fidan dikim derinliği ayarlanır. Fidanın

oturtulduğu saçak bölgesinden itibaren

toprağın üst yüzeyine kadar daha önce

hazırlanmış (harç-toprak) karışımı ile

doldurulur. Dikim esnasında çukura atılan

birkaç kürek topraktan sonra el veya

ayakla hafifçe bastırılarak toprak

oturtulur. Dikimi tamamlanan fidana can

suyu verilir.